Harcerska Afryka 2023. Czuwamy! Polskie Miejsca Pamięci (Zambia)
Projekt „Harcerska Afryka 2023. Czuwamy. Polskie Miejsca Pamięci w Zambii” miał na celu dotarcie do Miejsc Pamięci w daw. Rodezji Północnej, przeprowadzenie prac porządkowych i inwentaryzacyjnych, utworzenie dokumentacji i nagranie krótkometrażowego filmu dokumentalnego o wychodźcach, którzy wraz z Armią Andersa opuścili ZSRR i trafili do Afryki, mającego na celu szerzenie świadomości i promowanie idei ochrony dziedzictwa narodowego poza granicami kraju. Tegoroczna ekspedycja skupiła się na oczyszczeniu, odmalowaniu, dokumentacji zdjęciowej i filmowej stanu obecnego 6 Polskich Miejsc Pamięci. Powstanie krótkometrażowy film dokumentalny o polskich wychodźcach, który będzie w angażujący dla młodego odbiorcy sposób opowiadał o losach Polaków w Afryce i promował działania mające na celu ochronę polskich nekropolii.
Bwana Mkubwa, Mbala, Livingstone, to miejsca dawnych polskich osiedli wychodźczych w Zambii. Pierwsze transporty Polaków z niewoli sowieckiej dotarły tam w lutym 1943 r. Na ich terenach działały m.in. świetlice, szpital, biblioteki, teatry, polskie szkoły powszechne i zawodowe. W Livingstone działał doskonały ośrodek szkolny, w którym nauczali m.in. senatorowie RP, generałowie, profesorowie wyższych uczelni. Funkcjonowało harcerstwo i inne komórki życia społecznego. W osiedlach dbano o zachowanie tożsamości narodowej, czego przykładem jest m.in. pomnik Orła Białego z napisem: „Bóg Honor Ojczyzna Boże zbaw Polskę” oraz tablica „Wygnańcy Polscy Wielkiej Wojny Światowej lat 1939-1945” przy głównej bramie wjazdowej na teren osiedla w Bwana Mkubwa. Miejsca te są ważnym elementem polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, symbolem patriotyzmu, wytrwałości i dumy z bycia Polakami oraz miejscem wiecznego spoczynku Polaków, którym nigdy nie dane było powrócić do ojczyzny, o których mało kto dziś pamięta. Nekropolie, na których spoczywają, narażone są na niszczycielskie działanie klimatu afrykańskiego i buszu.
